Televizyonlarda filmleri hatta ve hatta "abide şahsiyetlerin " yaşamlarını konu alan belgeselleri bile sigara içen insan görüntüsü yüzünden hareler, bulutlar kırpmalar ve sisler içinde izleyebiliyoruz.
Öyle ki; abide şahsiyetin yüzü sigara içtiği gerekçesiyle "buzlanma" denilen efektle adeta saldırıya uğradığı için şahsı göremiyor, ne dediğini tam anlamıyor hatta daha da fenası belgesele konu olan insanı fena kalpli bir saldırgan, bir katil, bir suçluymuş gibi algılayabiliyorsunuz.
Örneğin ben TRT Turizm ve Belgesel Kanalı'nda Aşık Veysel'i anlatan bir belgeseli yukarıda tarif ettiğim şekilde izlemek zorunda kaldım.
Çünkü ünlü ozanın sağlığında çekilmiş bu siyah beyaz belgeselde kendisi ve yakınlarından bir kaçı sigara içiyorlardı...
Aynı gün Türkmaks kanalında, yani para karşılığı abone olunan bir dijital platform kanalında "Ali'nin Sekiz Günü" adlı filmden geriye kalanı izledim.
Çünkü film bir bakkalın yaşamını konu alıyordu ve bakkal filmin çoğunda kasada oturuyordu. Hemen tüm bakkallarda olduğu gibi kasanın arkasında dizili duran sigara paketleri yüzünden filmin başrol oyuncusu buzlanmış görüntü arasında ekranda kendisine kalan ufak yama gibi bir delikte, konuşuyor, düşünüyor, ağlıyordu...
Kasanın önünden kalktığında ise çocuk bezleri, deterjan vb gibi ürünlerin görüntüsü ve "gizli reklam" tehlikesi belirdiğinden yazmakla tarif olunamayacak filmin kendi hüznüne bin basan belli belirsiz yarısı net yarısı buğulu, flu akıl açısından acıklı görüntüler ardı arkasına ekrana geliyordu...
NEDİR VANDALİZM
Şudur, sözlüğe göre: Vandalizm; bilgisizlik yüzünden ya da zevk için kamu malları ya da sanat yapıtlarını büyük zararlara yol açarak yıkmak ve bu yıkımı kendi başına bir amaç durumuna getirmektir.
Film bir sanat yapıtıdır.
Aşık Veysel, sözkonusu "kamu" ya ait, pek zengin sayılmayan, abesle iştigal ve krala yalakalık yüzünden güdük bırakılmış, kavruk sanat ve kültür ikliminde güçbela kendi kendikendine yetişebilmiş en değerli kültür varlıklarından biridir.
Hangi gerekçeyle olursa olsun siz bunların yüzüne buzlandırma ya da kezzap atamazsınız. Atarsanız, en hafif tanımıyla bilgisizlik yüzünden "vandal" olursunuz.
Drawing, Pencil and transparent watercolour, on watercolour paperNuenen: March, 1884 Van Gogh Museum
Van Gogh'a fotoşop marifetiynen "buzlanma efekti" atan Subhi Faysal Özrtük.